از بطری آب تا لوازم آرایش: نقش مواد شیمیایی روزمره در بحران تخمدان پلی کیستیک زنان امروز

آیا تا به حال به این فکر کرده اید  که چرا میزان شیوع اختلالات هورمونی مانند تخمدان پلی کیستیک در دختران و ریزش مو در پسران نسبت به سال های گذشته تا این حد زیاد شده است؟

این درست است که زندگی کم تحرک و ناسالم شهری و مواجهه طولانی مدت با آلاینده ها در کنار استرس مزمن همگی در این پدیده نقش  دارند.  با این وجود همه ی ما افرادی را می شناسیم که با وجود زندگی کم استرس و فعالیت بدنی مناسب در مناطق روستایی باز هم از این مشکلات هورمونی رنج می برند، اما براستی علت چیست؟

برای پاسخ به این سوال باید با یک دسته از مواد آشنا می شویم: مواد EDC

EDC چیست؟

در واقع مخفف عبارت Endocrine-Distrupting Chemicals است به معنی مواد شیمیایی مختل‌کننده غدد درون‌ریز

این مواد دارای خاصیت شبه هورمونی (شبه استروژنی) هستند و می توانند با تصال به گیرنده های هورمونی در جای جای بدن فعالیت طبیعی هورمون ها را مختل کنند. اما صبر کنید! این اختلالات هورمونی همین جا به پایان نمی رسد بلکه می تواند بدن را نسبت به انسولین مقاوم کند و مشکلات بی شماری مانند چاقی شکمی و بیماری های قلبی را ایجاد کند، در عملکرد تخمدان و بیضه اختلال ایجاد کند و باعث نا باروری شود، با ایجاد استرس اکسیداتیو واکنش های التهابی را در بدن تشدید کند و … (علائمی دقیقا شبیه به سندورم تخمدان پلی کیستیک و مشکلات هورمونی مشابه.)

اگر سرتان را بالا بیاورید و با  دقت محیط اطرافتان را نگاه کنید در هر کجا این مواد را می بینید. از گرد و غبار روی سطوح لوازم خانه تان گرفته (فتالات ناشی از فرش و پرده ها و مبلمان) تا رنگ های شیمیایی، مواد شوینده، شامپو ها، عطر ها، لوسیون ها، لاک ناخن و تقریبا همه ی مواد پلاستیکی که به طور روزمره از آن ها استفاده می کنیم و زندگی بدون آن ها تقریبا غیر ممکن است! حتی سیبی که بر روی ظرفتان قرار گرفته حاوی EDC است. تعجب می کنید؟ درست است، آفت کش های استفاده شده برای سبزیجات و میوه جات هم  EDC هستند و خبر بد تر اینکه این آلاینده ها به آب آشامیدنی ما نیز راه پیدا کرده است. پس حتی وقتی یک لیوان آب می نوشید نمی توانید ادعا کنید که کاملا عاری از EDC است.

نگاهی به جدول بیاندازید:

منابع اصلی مواجهه در زندگی امروزی

حالا تکلیف چیست؟ یعنی دیگر میوه یا آب نخوریم یا از پلاستیک ها استفاده نکنیم؟

جواب خیر است. توصیه ی ما به شما این است…

• از سبزیجات استفاده کنید، اما قبل از استفاده خوب پوستشان را بکنید و بشویید تا سموم از سطح آن دفع شود!
• از ظروف پلاستیکی استفاده کنید اما تا جای ممکن مواد غذایی تان را در ظروف پلاستیکی گرم نکنید، برای اینکار از ظروف شیشه ای و یا فلزی غیر تلفون استفاده کنید.

در ادامه نیز چند توصیه ی مفید دیگر مطرح شده که با رعایت آن ها می توانید تا حدود زیادی فاکتور های خطر آفرین را از زندگی خود حذف نمایید و از این طریق از سلامت خود و عزیزانتان در برابر EDC ها محافظت کنید.

1. ظروف یک بار مصرف:

تا حد امکان از ظروف یک بار مصرف استفاده نکنید! خصوصا برای خوراکی های گرم.

2. مواد شوینده:

توصیه می شود هنگام استفاده از مواد شوینده هنگام نظافت از دستکش استفاده کنید. اینکار نه تنها باعث کاهش ورود EDC ها به بدن شما می شود بلکه از بروز اگزما پیشگیری میکند.

3. کنسرو ها و غذا های فراوری شده:

توصیه می شود تا جای ممکن از مصرف غذا های فراوری شده و کنسرو شده به خصوص آن هایی که در بسته های پلاستیکی هستند به دو علت بپرهیزید :

یک: محتوای بالای مواد نگهدارنده در این فراوره ها است.

دو: این مواد غذایی در بسته بندی هایی عرضه می شوند که معمولا حاوی مقادیر بالایی از EDC هستند.

4. مصرف آب :

نکته مهم: از دوباره استفاده کردن بطری های آب و نوشابه خودداری کنید.

تا جای ممکن برای جابجایی و مصرف آب آشامیدنی از بطری های چند بار مصرف استاندارد استفاده کنید.

بطری های ایمن چند بار مصرف می توانند از این جنس باشند:

• استیل زنگ نزن
• شیشه
• پلاستیک های بدون BPA مانند:

بطری های تریتان  TRITAN(شماره 7 در مثلث)

پلی پروپیلن ها PP (شماره 5 در مثلث) که انتخاب های ایمن تری نسبت به بقیه هستند.

چگونه بطری درست را خریداری کنیم؟

در هنگام خرید بطری میتوانید با نگاه کردن به کف بطری علائم مثلثی و عدد درج شده در وسط آن را بخوانید و از این طریق به جنس بطری پی ببرید.

علاوه بر بطری های تریتان و پلی پروپیلن، به طور کلی توصیه می شود از ظروفی استفاده کنید که روی آن ها علامت (BPA FREE) درج شده است.

5. ظروف غذا و لوازم پخت و پز :

مصرف ظروف پلاستیکی، لوازم پخت و پز پلاستیکی و قابلمه های با روکش تفلون را به حداقل برسانید (خصوصا زمانیکه کف آن ها دچار خراش شده وخاصیت نچسب خود را از دست داده اند.) و به عنوان جایگزین از ظروف شیشه ای، چینی و یا فلزی غیر تفلون استفاده کنید. جایگزین لوازم پخت و پز پلاستیکی لوازم فلزی و چوبی هستند. این کار شما هم به سلامت خودتان کمک میکند هم به طبیعت و آیندگان.

6. لوازم آرایشی:

تا جای ممکن از لوازم آرایشی استفاده کنید که فاقد نگهدارنده ی پارابن و فتالات هستند. بر روی برچسب این محصولات عباراتی مانند paraben-free و phtalata-free  یا BPA درج شده است.