گارداسیل و محافظت در برابر سرطان: هر آنچه باید درباره تهیه واکسن HPV بدانید

بی شک یکی از جنجالی ترین دستیافته های علمی قرن بیست و یکم کشف رابطه ی بین عفونت ویروس زگیل تناسلی (پاپیلوما ویروس انسانی یا HPV) و بروز سرطان است. خبر خوب این که این نوع عفونت با تزریق واکسن تا حدود زیادی قابل پیشگیری است. واکسن چهار ظرفیتی HPV از شما در برابر شایع‌ترین انواع این ویروس (۶، ۱۱، ۱۶ و ۱۸) که باعث زگیل‌های تناسلی و بخش بزرگی از سرطان دهانه رحم و برخی سرطان‌های دیگر می‌شوند محافظت می‌کند. در ایران برندهای داخلی مثل گاردیسان و پاپیلوگارد‌ دارای مجوز و موجود اند.

توصیه ی ما بر این است که اگر برندهای خارجی (مثل گارداسیل یا گارداسیل۹) در دسترس نبودند، واکسیناسیون با واکسن ایرانی به تزریق نکردن ارجحیت دارد.
واکسن پاپیلوما ویروس انسانی (HPV) چه می‌کند و چرا تزریق آن مهم است؟
ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) از دسته ویروس های بسیار شایع است؛ بیشتر افراد در طول زندگی‌شان با دست‌کم یک نوع HPV روبه‌رو می‌شوند. بعضی انواع (مثل 6 و 11) عامل زگیل تناسلی‌اند و بعضی انواع پرخطر (مثل 16 و 18) عامل بخش زیادی از سرطان دهانه رحم و برخی سرطان‌های مقعد، آلت تناسلی و گلو هستند. واکسن چهار ظرفیتی با ایجاد پاسخ ایمنی از ابتلای به همین انواع (هر چهار سویه) محافظت ایجاد می‌کند و در نتیجه خطر ایجاد ضایعات پیش‌سرطانی و سرطان را به‌طور قابل‌توجهی کاهش می‌دهد.

چه زمانی و چند دوز باید واکسن را تزریق کرد؟

بهترین زمان برای واکسیناسیون چه زمانیست؟ ساده ترین پاسخ: قبل از شروع فعالیت جنسی

چون واکسن مؤثرترین محافظت را زمانی دارد که فرد هنوز در معرض ویروس قرار نگرفته باشد. به همین دلیل توصیه می‌شود واکسن را در سنین پیش از بلوغ (معمولاً ۹ تا ۱۲ سال) شروع کنند. حداکثر سنی که معمولاً توصیه می‌شود: واکسیناسیون به‌طور روتین برای افراد تا ۲۶ سال توصیه شده است. برای افراد ۲۷ تا ۴۵ سال، تزریق واکسن ممکن است براساس تصمیم مشترک بیمار و پزشک انجام شود (یعنی در برخی موارد سودمند است اما تصمیم‌گیری بر اساس شرایط فرد و توسط پزشک باید صورت گیرد).

نحوه دوز بندی واکسن چگونه است؟

برای کسانی که دوز اول را قبل از ۱۵ سالگی دریافت می‌کنند، معمولاً دو دوز با فاصله زمانی مشخص کافی است.

اگر شروع واکسیناسیون از ۱۵ سال به بالا انجام شود یا فرد سیستم ایمنی ضعیف داشته باشد، معمولاً سه دوز داده می‌شود (مثلاً زمان‌بندی‌هایی مانند 0، 2 و 6 ماه برای واکسن‌های مرسوم). نکات زمان‌بندی دقیق را با پزشک یا بروشور محصول هماهنگ کنید.

تا چه زمانی فرصت تزریق وجود دارد؟
اگر زود شروع کنید (۹–۱۴ سال): برنامه‌ریزی ساده‌تر و با دو دوز انجام می‌شود

اگر تا ۲۶ سالگی واکسن را دریافت نکرده‌اید، توصیه می‌شود آن را تکمیل کنید.

از ۲۷ تا ۴۵ سال، باید با پزشک‌تان در مورد مزایا و محدودیت‌ها صحبت کنید؛ واکسن در این سنین ممکن است کمتر سوددهی داشته باشد چون احتمال سابقه تماس با ویروس بالاتر است، اما در برخی افراد هنوز مفید است.

واکسن‌های ایرانی: وضعیت و اولویت‌‌بندی

در ایران واکسن‌های چهار ظرفیتی/دو تا چهار ظرفیتی مانند گاردیسان و پاپیلوگارد عرضه شده‌اند و اطلاعات فنی، موارد مصرف و پروفایل ایمنی این محصولات در بروشورهای آنها موجود است. (لینک در انتهای این مقاله)

در شرایط فعلی که دسترسی به برند های خارجی به راحتی میسر نیست، تزریق واکسن ایرانی دارای مجوز بهتر از عدم واکسیناسیون است. چرا که واکسن‌های مجوزدار داخلی هم ایمنی و ایمنی‌زایی را در مطالعات نشان داده‌اند و می‌توانند از ابتلا و در نتیجه کاهش سرطان‌های مرتبط با HPV جلوگیری کنند. (در ادامه لینک بروشور ارائه شده است)

عوارض جانبی
عوارض معمول واکسن HPV معمولاً خفیف و گذرا هستند: درد موضعی در محل تزریق، قرمزی یا ورم، گاهی تب خفیف یا سردرد. عوارض جدی به ندرت بروز می یابند. برای فهرست کامل عوارض و هشدارها، همیشه به بروشور محصول مراجعه کنید یا با پزشک/داروساز مشورت کنید.

واکسن را از کجا تهیه کنیم؟

واکسن‌های HPV (داخلی و خارجی در صورت در دسترس بودن) را می‌توانید از مراکز واکسیناسیون معتبر، بیمارستان‌ها و داروخانه‌های معتبر تامین و یا با راهنمایی مراکز بهداشتی تزریق کنید.

یکی نمونه داروخانه معتبر که اطلاعات تماس آن در دسترس عموم است داروخانه دکتر معصومه کرمی واقع در تهران‌پارس خیابان استخر است. قبل از مراجعه بهتر است تماس گرفته و از موجودی و نحوهی ارائه واکسیناسیون اطمینان حاصل کنید.

در انتها چند نکته و توصیه ی عملی

خطاب به والدین و سرپرستان کودکان: برنامه‌ریزی کنید تا فرزندتان (پسر یا دختر) واکسن را قبل از شروع فعالیت جنسی دریافت کند این بهترین فرصت برای محافظت کامل از فرزند دلبندتان در برابر سویه های پر خطر این ویروس است.
اگر بالای ۲۶ سال هستید: با پزشک‌تان در مورد مزایا و محدودیت‌های واکسن صحبت کنید؛ در برخی شرایط واکسن برای افراد ۲۷–۴۵ سال مناسب است.
اگر برند خارجی در دسترس نیست و یا قیمت بالاتری نسبت به توان مالی تان دارد، توصیه می شود تزریق واکسن را به تعویق نیاندازید و اقدام به تزریق واکسن ایرانی نمایید.
توجه کنید با توجه به الزام رعایت زنجیره ی سرمایی واکسن (واکسن باید در دمای 2الی 8 درجه نگهداری شود. ) حتماً واکسن را از داروخانه یا مراکز بهداشتی معتبر تهیه نمایید تا از شرایط نگهداری آن و “اصل بودن” آن مطمئن شوید.واکسن گارداسیل ٩ ظرفیتی برای مردان و زنان ٩ تا ٤٥سال تاییدیه FDA را دارد.
واکسن گارداسیل ٩ ظرفیتی برای مردان و زنان ٩ تا ٤٥سال تاییدیه FDA را دارد.