بهترین زمان تزریق واکسن آنفلوانزا : آیا برای واکسن زدن دیر شده است؟

بهترین زمان تزریق واکسن آنفلوانزا چه زمانیست؟

هر سال با نزدیک شدن فصل پاییز، تابلوهای داروخانه‌ها و مراکز بهداشتی پر از تبلیغ واکسن آنفلوآنزا می‌شود. شاید دیده باشید که از تیر یا مرداد تزریق واکسن را پیشنهاد می‌کنند. اما آیا واقعاً باید همین حالا واکسن بزنیم؟ اگر در میانه یا انتهای پاییز واکسن بزنیم چطور؟ پاسخ دقیقی وجود ندارد. اما علم پزشکی پاسخ روشنی ارائه می‌دهد که در این مقاله به شرح آن می پردازیم.


زمان طلایی تزریق واکسن:

بر اساس گزارش مرکز کنترل و پیشگیری بیماری‌های آمریکا (CDC)، بهترین زمان برای واکسیناسیون آنفلوآنزا، ماه‌های شهریور و مهر است. تزریق در این زمان باعث می‌شود هم پیش از شروع فصل آنفلوآنزا ایمنی بدن کامل شود و هم اثر واکسن تا پایان فصل حفظ گردد.

می توانید واکسن را مانند یک سپر محافظتی موقتی در نظر بگیرید؛ اگر خیلی زود تزریق شود، ممکن است تا زمان اوج آنفلوآنزا اثرش کاهش پیدا کند، و اگر خیلی دیر، ممکن است پیش از ایجاد ایمنی بدن، در معرض ویروس قرار بگیرید.


تزریق زودتر از موعد:

تحقیقات نشان می‌دهد که اثر واکسن آنفلوآنزا حدود ۸ تا ۹ درصد در هر ماه کاهش می‌یابد. به عبارت دیگر، اگر در مرداد واکسن بزنید، تا زمستان ممکن است سطح ایمنی بدن پایین آمده باشد. این موضوع به‌ویژه در سالمندان بالای ۶۵ سال شدیدتر است، به طوری که میزان اثربخشی در آنها تا ۱۰٪ در هر ماه کاهش می‌یابد.

به همین دلیل، CDC تزریق زودتر از شهریور را برای بیشتر افراد توصیه نمی‌کند، مگر در شرایط خاص.

https://www.cdc.gov/flu/vaccines/index.html


مواردی که تزریق زودتر توصیه می‌شود

برخی گروه‌ها باید زودتر واکسینه شوند:

  1. زنان باردار در سه‌ماهه سوم:

    اگر در تیر یا مرداد در سه‌ماهه سوم بارداری هستید، تزریق زودتر واکسن کمک می‌کند آنتی‌بادی‌های محافظ به جنین منتقل شود و نوزاد در شش ماه نخست زندگی (که نمی‌تواند واکسن بگیرد) در برابر آنفلوآنزا محافظت شود.

  2. کودکان ۶ ماه تا ۸ سال که اولین بار واکسن می‌گیرند:

    این گروه نیاز به دو دوز با فاصله حداقل چهار هفته دارند. بنابراین بهتر است دوز اول را در تابستان تزریق کنند تا پیش از شروع فصل، ایمنی کامل ایجاد شود.

  3. افرادی که احتمال دارد پاییز فرصت واکسن نداشته باشند:

    اگر به دلیل سفر، مشغله کاری یا شرایط خاص احتمال می‌دهید بعداً نتوانید واکسن بزنید، تزریق زودتر گزینه‌ای بهتر از نزدن است.


سالمندان و اهمیت نوع واکسن

مطالعات نشان داده است که افراد بالای ۶۵ سال در معرض خطر بیشتر بستری و مرگ ناشی از آنفلوآنزا هستند. CDC  یا همان مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری های امریکا توصیه می‌کند این گروه بین شهریور و مهر واکسن بزنند و از واکسن‌های با دوز بالا یا تقویت‌شده (Adjuvanted) استفاده کنند تا پاسخ ایمنی قوی‌تری ایجاد شود.


تزریق دیر تر از موعد:

اگر مهر گذشت، هنوز دیر نشده است!

اگر به هر دلیل تا پایان مهر واکسن نزده‌اید، نگران نباشید. واکسیناسیون تا زمانی که ویروس آنفلوآنزا در گردش است (حتی تا اردیبهشت ماه سال بعد!) همچنان مفید است. پژوهش‌ها نشان داده‌اند تزریق واکسن تا اواخر بهمن نیز می‌تواند از بستری و عوارض شدید پیشگیری کند. البته باید توجه کنید تاریخ انقضای واکسنی که خریداری میکنید نرسیده باشد.


چرا اثر واکسن کاهش می‌یابد؟

پژوهش‌ها نشان می‌دهند اثر محافظتی واکسن حدود ۴۰ روز پس از تزریق شروع به کاهش می‌کند. دلیل آن کاهش طبیعی آنتی‌بادی‌ها، تغییر جزئی سویه‌های ویروس و ضعف تدریجی حافظه ایمنی بدن است. به همین علت انتخاب زمان مناسب نقش کلیدی در اثربخشی واکسن دارد.


واکسن را هوشمندانه بزنید، نه زودتر!

برای اغلب افراد، شهریور و مهر بهترین زمان تزریق واکسن آنفلوآنزا است. با این حال با توجه به دسترسی سخت به واکسن در کشور ما امکان دارد واکسن دیر تر از زمان های یاد شده به دست مصرف کنندگان برسد، که در این حالت نیز تزریق واکسن تا پایان بهمن ماه توصیه می شود. زنان باردار در سه‌ماهه سوم، کودکانی که دو دوز نیاز دارند، و افرادی که احتمال می‌دهند بعداً فرصت واکسیناسیون نداشته باشند نیز می‌توانند زودتر واکسن را دریافت بکنند.

فراموش نکنید: واکسیناسیون تنها بخشی از پیشگیری است. شستن منظم دست‌ها، پرهیز از تماس نزدیک با افراد بیمار و استراحت در زمان بیماری نیز نقش مهمی در جلوگیری از انتقال ویروس دارند.


نکته نهایی

زمان مناسب تزریق واکسن آنفلوآنزا، در واقع همان زمانی است که بهترین محافظت را در زمان اوج بیماری ایجاد کند  — نه زودتر و نه دیرتر. بنابراین پیش از تصمیم‌گیری، شرایط فردی خود را با پزشک یا داروساز بررسی کنید تا در زمان درست واکسینه شوید و ایمنی بدن‌تان را در برابر آنفلوآنزا به بالاترین سطح برسانید.

Negar Hosseini
ارسال دیدگاه